جزییات برنامه های ایران برای مذاکرات و تولید واکسن اسپوتنیک وی

به گزارش وبدا به نقل از خبرگزاری اسپوتنیک، دکتر شانه ساز، رییس هیات ایرانی مصاحبه اختصاصی با اسپوتنیک ایران داشت و در خصوص جزییات برنامه های ایران برای مذاکرات و تولید واکسن اسپوتنیک وی، میزان و زمان واکسیناسیون در ایران توسط واکسن روسی اسپوتنیک وی شرح و توضیح داد.

 

 

بدلیل شرایط خاصی که برای حمل و نقل این واکسن وجود دارد، یعنی دمای منفی ۱۸، منفی ۲۰ درجه باید حتما یک مرحله تمام زنجیره تامین را یعنی از کارخانه تا فرودگاه مسکو و از آنجا تا فرودگاه امام در تهران و انبار را انجام می‌دادیم و لجستیک را چک می‌کردیم. و این یکی از دلایلی بود که حجم انبوه نگرفتیم تا اگر مشکلاتی در حمل و نقل باشد، آنها را شناسایی کنیم که خوشبختانه به خوبی انجام شد و مسئله‌ای نبود.

بحث دوم این است که بالاخره تقاضای زیادی وجود دارد و حجم و گنجایش تولید شرکت تولید کننده روسی محدود است. ولی در پارت‌های بعدی میزان افزایش پیدا خواهد کرد و ما می‌ توانیم میزان بیشتری واکسن دریافت کنیم.

 

 

این کاملا جدا از سبد کوواکس است و برای تامین آن مذاکرات مستقیم صورت گرفت و همانطور هم که جناب آقای دکتر نمکی در مصاحبه‌هایشان اعلام کردند ما برای تامین واکسن ۳ مسیر جداگانه را در نظر داشتیم. مسیر اول تولید در داخل ایران است که چند کمپانی هم آمدند و در حال ثبت هستند، دیگری سبد کواکس بود که ثبت نام کردیم و هزینه‌های اولیه هم پرداخت شده و نهایتا خرید مستقل بود. در مذاکرات مستقل تامین واکسن از شرکت‌های تامین کننده، خوشبختانه اولین مورد خرید واکسن اسپوتنیک وی (Sputnik V) بود که با موفقیت انجام و وارد ایران شد.

 

 

خیر، این همان بحث lyophilized  (خشک کردن انجمادی) است که در در  دوز بوده که دوز اول دریافت شده و دوز دوم هم به هر حال دریافت خواهد شد. شرایط ویژه و سختی در لجستیک دارو وجود نداشت، به هر حال شرایط -۱۸ و -۲۰ نسبت به شرایط -۶۰ درجه و -۷۰ درجه بالاخره خیلی متفاوت است.  شرایط  -۲۰ درجه در همه کشورها به راحتی قابل تهیه است، یخچال ها و فریزهای مورد نیاز به طور معمول در آزمایشگاه‌ها استفاده می‌ شود و به همین دلیل دشواری خاصی در این زمینه برای تامین  فریزرها و امکاناتی که لازم بود وجود نداشت و به راحتی این حمل و نقل انجام شد.

 

 

بله همینطور است. آنچیزی که در قرار اولیه است حدود ۲ میلیون دوز است که دریافت خواهد شد، محموله اول خوشبختانه وارد شد، ما امیدوار هستیم بنابر آنچه جناب سفیر، آقای جلالی اعلام کردند چیزی حدود ۵۰۰ هزار دوز تامین خواهد شد و مابقی آن با یک فاصله زمانی کوتاه تری امیدوار هستیم تا قبل از پایان مارس بتوانیم بین یک تا دو میلیون از این واکسن را دریافت بکینم و به هر حال واکسیناسیون را در ایران آغاز کنیم و همینطور که می‌دانید گروه اولی که دریافت کننده هستند پرسنل آی سی یو و همچنین پرسنلی که به طور مستقیم با بیماران مبتلا به کووید سر و کار دارند، خواهند بود که در همین هفته واکسیناسیون آنها شروع خواهد شد و بعد به ترتیب گروههای سالمندان و بیمارانی که به دلیل نیاز و ویژگی‌های بیماریشان باید حتما در پروتکشن اصلی قرار بگیرند و بعد از آن گروههای دیگر که واکسن را دریافت کنند.

 

 

ما  در وزارت بهداشت اولین گروهی را که در اولویت قرار دادیم که باید واکسن را دریافت بکنند، همکاران ما هستند که در آی سی یو و بخش‌های مراقبتهای ویژه بیماران بستری مبتلا به کرونا فعالیت می‌کنند. به خصوص آن گروهی که تاکنون آلوده نشده‌ و بیمار نشده‌اند، آنها گروه اولی هستند که دریافت کننده این واکسن خواهند بود و بعد بقیه کادر درمان، سالمندان و همین ترتیب که پیش برویم بیماران خاص و افرادی که بدلیل بیماری زمینه ‌ای که دارند امکان ابتلایشان به کرونا بیشتر است و درنهایت همه جمعیت را بتوانیم واکسنیه کنیم.

 

 

ما یک کشور با جمعیت ۸۵ میلیون نفر هستیم  و برنامه ما این است که همه هموطنان این واکسن را دریافت کنند و این برنامه ریزی وجود دارد منتها خب برای ۸۵ میلیون نفر ما چیزی حدود ۱۷۰ میلیون دوز واکسن نیاز داریم، قطعا از یک منبع این قابل تامین نیست، ما فعلا گروههایی را که اولویت بندی شده را مدنظر قرار دادیم و تا آن موقع امیدوار هستیم با تولید مستقلی که در ایران با شرکتها و کمپانی های خودمان دارند انجام می‌دهند و زیرساختهایشان را توسعه می‌دهند و همچنین با کمک انتقال دانش فنی و کار مشترک با سایر کشورها و کمپانی‌ها بتوانیم در قالب یک همکاری مشترک تولیدی را انجام دهیم، هم برای جمهوری اسلامی ایران و هم احتمالا برای صادرات به سایر کشورهایی که نیاز دارند و با ادامه همکاری‌های مشترک در آینده به کشورهای دیگر هم در این زمینه می‌توانیم کمک بکینم و در تامینشان همکاری داشته باشیم.

 

 

مرجع رسمی و قانونی که می‌تواند اجازه مصرف هر دارو و هر واکسنی را در سطح جمهوری اسلامی ایران بدهد سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت ایران است و به هر حال این سازمان هم وظایف خودش را می‌ داند و در منطقه ما حدود ۱۰ سال است که به عنوان یک سازمانی که سیستم نظارتی قوی در امر واکسن دارد توسط WEQ رجیستر شدیم و ما را به رسمیت شناختند، هم آزمایشگاه قوی در حوزه غذا، دارو و تجهیزات پزشکی داریم و هم پرسنل و نیروی انسانی توانمندی که امکان هرگونه نظارت و بازرسی کیفیت را به تنهایی می‎‌توانند انجام بدهند. سازمان نظام پزشکی به عنوان یک NGO قانونی که می ‎توانند بحث های مشورتی را داشته باشند و تاکنون من نه دیدم و نه شنیدم که موضع سازمان نظام پزشکی این باشد. حالا جمعی از همکاران پزشکی ما حق دارند اظهار نظر بکنند، البته فکر می‌کنم الان با توجیهاتی که انجام شده حتی آنها هم در واقع قانع شدند و موضع سازمان نظام پزشکی را هم باید ریاست این سازمان اعلام بکند و من هیچ وقت نه دیدم و نه شنیدم که آقای دکتر ظفرقندی ، رئیس سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی در مورد پایین بودن کیفیت نه این واکسن و نه بقیه موارد اظهار نظری کرده باشند. یک اظهار نظر کارشناسی و دغدغه‌ای بوده توسط برخی همکاران پزشکمون که من امیدوار هستم که با این اطلاعات جدیدی که بدستشون رسیده به هرحال توجیه شده باشند. به هر حال بحث واکسن درهمه جای دنیا به همین صورت است، برخی از کادر درمانی می‌پذیرند و برخی دیگر نمی‌پذیرند و واقعا این یک بحث چالشی است. از طرفی نگرانی همکاران نیز پس از چاپ مقالات علمی در مجلات علمی معتبر در مورد ایمنی این واکسن، بر طرف شده است.

 

 

ایران و روسیه پتانسیل های دیده نشده فراوانی برای گسترش همکاری در عرصه‌های مختلف و از جمله حوزه سلامت و به خصوص دارو و واکسن دارند، به هر حال دو کشوری هستند که به لحاظ نزدیکی جغرافیایی می‌ توانند همکاری مشترک زیادی را شکل بدهند، نیازهای همدیگر را بخوبی می‌توانند تامین کنند، به طور مثال در جمهوری اسلامی ما برای بیشتر داروها و خطوط دارویی ظرفیتی بیش از ۴ برابر نیاز ۸۵ میلیون نفر جمعیت خودمان داریم. ما حدود ۹۸ درصد از داروهای مورد نیاز را در داخل کشور تولید می‌کنیم و در زمان تحریم‌ها  و با وجود آنکه تحریمها واقعا غیر انسانی بودند و پذیرفته شده نیست در هیچ مورد، خصوصا در بحث دارو و تجیزات پزشکی وکالاهای سلامت محور، ولی این تحریمها که متاسفانه تحمیل شد، انگیزه محققین صنعتگران ما، تولید کنندگان ما بسیار بیشتر شد. این دوره تحریم واقعا حتی برای واردات مواد اولیه در تولید دارو و تجهیزات پزشکی که فقط مصرف پزشکی داشت و دریافت کننده نهایی آن مشخص بود، مانع ایجاد کرد. ولی خب در کشور ما به هر طریقی بود این ظرفیت ایجاد شد، این دستگاهها و این مواد به طرق مختلف و با زحمت فراوان و با هزینه گران تر وارد و نصب شد و خوشبختانه ۹۸ درصد داروها را در کشور تولید می‌کنیم.

در کشور روسیه هم پتانسیل‌های بسیار زیادی در حوزه دارو و تجهیزات پزشکی و واکسن وجود دارد که ما می‌توانیم در این حوزه همکاری بکنیم. آنچیزی که الان دیده می‌شود یک نقطه شروع و یک نقطه عطف است و در جلساتی که با مسئولین وزارت بهداشت و با دیگر مسئولین روسیه خواهیم داشت و با اهتمامی که هم وزیر بهداشت و هم سفیر ایران، آقای دکتر جلالی در روسیه دارند، من بسیار خوشبین هستم که این توانمندی‌ها پتانسیل‌های دیده نشده بتواند هر چه زودتر بازیافت و دیده شود تا ما در این عرصه بتوانیم هم نیازهای همدیگر را برطرف کنیم و هم در بعد اقتصادی همکاریهای گسترده‌ ای را با هم شروع بکنیم.

 

 

الان پلتفرم های مختلفی داریم که دارند در ایران در بحث واکسن کار می‌کنند، منتها به هیچ عنوان به این معنی نیست که ما از دانش کشورهایی که به هر حال در این زمینه کار کردند و می‌توانند انتقال دانش فنی را به ما داشته باشند خودمان را محروم بکنیم. به خصوص کشوری مثل روسیه که پتانسیل های زیادی برای کار مشترک وجود دارد. همونطور که در سوالتون اشاره کردید، سازمان غذا و دارو سازمانی برای ثبت و تایید سلامت دارو هست و خودش چیزی را تولید نمی‌کند و یا انستیتوی پاستور یک کار تحقیقات و بیشتر در جنبه‌های رفع نیازهای فوری جمهوری اسلامی ایران کار می‌کند.  ما امیدوار هستیم که در قالب همکاری بخش خصوصی با شرکتهای روسی بتوانیم تولید مشترک را به زودی در ایران آغاز بکنیم.

 

 

دقیقا همینطور است. موقعیت جغرافیایی ایران در منطقه ی خلیج فارس و در کنار کشورهایی که دوست هستند و ارتباطات خوبی دارند و هم کشورهای شرقی و هم کشورهایی که در بعد جغرافیایی نسبت به ایران قرار گرفته اند، امکان تامین نیازهایشان با توجه به زیرساخت هایی که طی این سالها در ایران به وجود آمده است در صورت کار مشترک با شرکت های روسی فراهم خواهد بود. و این یک بازی برد برد است برای تمامی گروه ها و بخش هایی که در این معادله حضور و شرکت دارند.

 

 

واکسن برای دریافت کننده نهایی، برای ایرانی‌ها  رایگان خواهد بود. آن قیمتی هم که ما با همکارانمان در روسیه درموردش توافق شده در قالب یک تفاهم نامه امضا شده و در حال اجرا  است ولی در نهایت برای مصرف کننده ایرانی رایگان است. هیچ کدام از هموطنان ما برای دریافت واکسن قرار نیست که پرداخت بکنند و به صورت رایگان سرویس داده می‌شود.

 

 

فعلا آنچیزی که برنامه ریزی شده، آنچیزی که خواهد آمد در یک سامانه‌ای به نام تیتک که سامانه‌ای کاملا بر پایه آی تی و فن آورانه ثبت است و همه افراد در آنجا اطلاعاتشان ثبت می‌شود، فعلا گروههایی که دریافت می‌کنند، گروههای اولویت دار هستند که رایگان دریافت می‌کنند. اینکه در ماههای بعد که این گروههای اولویت دار دریافت کردند چه خواهد شد، برنامه آن هنوز اعلام نشده و آنطور که رئیس جمهور ایران اعلام کردند، فعلا واکسن به صورت رایگان ارائه خواهد شد.