<span>هفته‌های پایانی سال 96 بود که مسئولان اعلام کردند، در سال آینده قیمت دارو ثبات داشته و افزایش نخواهد یافت، قرار بود دلار 3 هزار و500 تومانی برای تهیه دارو در نظر گرفته شود تا آب در دل مصرف‌کنندگان داروهای خاص تکان نخورد اما با شروع سال 97 و عبور نرخ ارز از مرز پنج هزار تومان، ورق برای بیماران برگشت. افزایش قیمت دلار خیلی زود تاثیر خود را بر بازار دارو گذاشت و در نتیجه کم‌لطفی شرکت‌های بیمه، شیرینی سال نو به کام مردم تلخ شد. انگار قرار است باز هم سناریوی چشم‌های نگران بیماران و خانواده‌هایشان در اطراف داروخانه‌ها و بلاتکلیفی شرکت‌های دارویی تکرار شود.</span><br> <br> <span>از تعیین ارز مرجع تا وعده ثبات قیمت‌ها</span><br> <span>در آخرین جلسه کمیسیون تلفیق که با حضور رئیس‌کل بانک مرکزی برگزار شد مقرر شد در حوزه دارو و کالاهای سلامت در سال 97 ارز مرجع تخصیص داده شود. موضوعی که رسول خضری، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس، دی‌ماه سال گذشته مطرح کرده و گفت: «با تخصیص ارز مرجع، پایین‌ترین نرخ ارز در حوزه دارو در نظر گرفته خواهد شد تا کمترین افزایش از لحاظ گرانی داشته باشد. ارز مرجع به شرکت‌های دارویی پرداخت خواهد شد و در این مورد دولت و مجلس حمایت خواهند کرد تا در تامین داروی کشور مشکلی به وجود نیاید.»</span><br> <span>یک ماه بعدازاین اظهارنظر، چهارم بهمن 96، غلامرضا اصغری، رئیس سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت اعلام کرد، قیمت دارو سال 97 تغییری نخواهد نکرد. او درباره جزئیات این خبر افزود: «فزایش قیمت تنها بر اساس افزایش نرخ تورم خواهد بود و تاکنون در سطح این وزارت، برنامه‌ای برای افزایش قیمت دارو در سال آتی دیده نشده است.» این در حالی است که دو روز پیش‌ازاین اظهارنظر، سخنگوی سازمان غذا و دارو، نسبت به گران شدن قیمت دارو با توجه به افزایش نرخ ارز هشدار داده بود. کیانوش جهانپور در نشست خبری نخستین کنگره بین‌المللی داروسازی نوین، با اشاره به بالا رفتن قیمت دلار و به‌تبع آن صحبت‌هایی مبنی بر افزایش قیمت دارو بیان کرد: «افزایش دلار شاید سبب افزایش قیمت دارو در تولیدات دارویی و هزینه واردات دارو شود اما این مسئله بر اساس بررسی و برگزاری جلسات قیمت‌گذاری انجام می‌شود پیش‌بینی می‌شود قیمت دارو حداکثر تا سقف تورم افزایش یابد.»</span><br> <span>بااین‌حال با شروع سال 97 و ورود دلار پنج هزارتومانی به اقتصاد کشور، بازار دارو هم متلاطم شد. اگرچه تاکید مسئولان بر این است که حدود 97 درصد از داروی مورد نیاز کشور در داخل تولید می‌شود باوجوداین بیش از 60 درصد مواد اولیه دارویی برای ساخت داروهای داخلی نیز از خارج کشور وارد می‌شود که با تغییر نرخ ارز گران می‌شوند. از طرف دیگر آنها معتقدند، فقط 3 درصد از داروی مورد نیاز کشورمان از خارج می‌آید؛ بنابراین تقریباً افزایش قیمت شدید این داروها تاثیر چندانی بر وضع بیماران ندارد، اما این تصور درست نیست چون داروهایی که از خارج می‌آید داروهای با تکنولوژی ساخت بالاست و برای بیماری‌های سخت استفاده می‌شود و گران شدنش آسیب‌پذیرترین قشر جامعه یعنی مبتلایان به بیماری‌های صعب‌العلاج و مزمن را تحت فشار قرار می‌دهد.</span><br> <br> <span>بیمه‌ها جاخالی می‌دهند</span><br> <span>روند افزایش قیمت برخی داروها در روزهای نخست سال 97، سبب شد تا کیانوش جهانپور، نسبت به این موضوع واکنش نشان داده و شفاف‌سازی کند. سخنگوی سازمان غذا و دارو درباره این موضوع بیان کرد: «قیمت داروها بر اساس برآوردهای انجام شده شامل هزینه‌ها، منابع انسانی و برابری نرخ ارز تعیین می‌شود. وی خاطرنشان کرد: برای تغییر قیمت و منطقی شدن بهای داروها در طول سال، به‌طور مستمر در مورد داروهای تولید داخل و وارداتی تصمیم‌گیری می‌شود. وی تصریح کرد: افزایش هزینه‌ها ممکن است منجر به افزایش قیمت داروها شود که در آن صورت میزان افزایش تا سقف نرخ تورم خواهد بود. سخنگوی سازمان غذا و دارو یادآور شد: البته هر سال مواردی از داروها نیز بوده‌اند که بجای افزایش قیمت، کاهش قیمت داشته‌اند که این تغییر قیمت‌ها به‌صورت مستمر اعلام شده‌اند.</span><br> <span>به گفته جهانپور افزایش قیمت دارو در سال گذشته بر اساس نرخ تورم حداکثر تا 9 درصد اعمال شد. سال گذشته دست‌کم قیمت 15 قلم دارو تغییر کرد. بااین‌حال فعالان عرصه تولید و واردات دارو، معتقدند علاوه بر افزایش نرخ ارز، سیاست شرکت‌های بیمه هم منجر به تحمیل فشار مضاعف بر دوش بیماران می‌شود. مدیرعامل یکی از شرکت‌های واردات دارو، درباره این موضوع به تعادل می‌گوید: «طبق آمار مسئولان 97 درصد داروهای مورد استفاده در کشور، تولید داخل هستند و 3 درصد باقیمانده آن وارد می‌شود که این میزان 30 درصد ارز ریالی کشور را به خود اختصاص می‌دهد اما واقعیت این است که 80 درصد از داروها در داخل تولید شده و 20 درصد از نیاز دارویی کشور از خارج وارد می‌شود که این 20 درصد معادل 50 درصد ارزش ارزی بازار دارو می‌شود چراکه داروهایی وارداتی اغلب داروهای مهم و گرانی هستند که مورد نیاز بیماران خاص مانند مبتلایان به سرطان و بیماری‌های خونی است. بنابراین اگر آمارهای ارائه شده مسئولان صحت داشته باشد و 3 درصد داروها وارداتی باشد در نتیجه نباید فشاری به مردم وارد شود اما باید توجه کرد که ماده اولیه داروهای تولید داخل هم از خارج از کشور وارد می‌شود و در نتیجه افزایش نرخ ارز نه‌تنها سه درصد داروهای وارداتی را گران می‌کند بلکه منجر به افزایش قیمت داروی تولید داخل هم می‌شود.»</span><br> <span>او افزود: «دولت برای واردات آن سه درصد داروهای خاص که ما معتقدیم آمار سه‌درصدی آمار درستی نیست و نزدیک به 20 درصد میزان دقیق آن است، به شرکت‌ها دارویی یارانه می‌دهد اما در شرایطی که دلار گران می‌شود مناسبات بازار به هم می‌ریزد و دولت قادر به افزایش یارانه برای واردات نخواهد بود در نتیجه شرکت‌ها مجبورند برای تامین دارو یا مواد اولیه، کسری بودجه را از طریق افزایش قیمت جبران کنند. در چنین شرایطی انتظار می‌رود بیمه‌ها به کمک مردم آیند و مانع تحمیل فشار بر مردم شوند اما اغلب شرکت‌های بیمه زیر بار این موضوع نمی‌روند چراکه برای چنین وضعیتی بودجه‌ای به آنها داده نشده در نتیجه بیمار باید میزان افزایش قیمت را از جیب پرداخت کند یا اینکه شرکت‌های تولید‌کننده و واردکننده آن را تقبل کنند و قیمت‌هایشان را افزایش ندهند.»</span><br> <br> <span>تجهیزات پزشکی هم بی‌نصیب نماند</span><br> <span>این فعال صنعت دارویی معتقد است در زمینه تجهیزات پزشکی هم وضعیت مشابه دارو حاکم است با این تفاوت که افزایش نرخ ارز و به‌تبع آن افزایش قیمت تمام‌شده تولید تجهیزات پزشکی در داخل را راه برای ورود کالای چینی هموار می‌کند، او بیان کرد: «در سال حمایت از کالای ایرانی، افزایش نرخ ارز سبب می‌شود بنیان شرکت‌های تولید‌کننده تجهیزات پزشکی روزبه‌روز ضعیف‌تر شود. برای مثال در شرایط فعلی تولید یک سرنگ برای تولید‌کننده داخلی 1200 تومان تمام می‌شود اما ناگهان با افزایش نرخ دلار، 50 درصد به قیمت مواد اولیه مورد نیاز برای تولید اضافه می‌شود و تولید‌کننده باید همان سرنگ را با قیمت تمام‌شده بیشتری به بازار عرضه کند اما در همین شرایط سرنگ چینی که کیفیت کمتری نسبت به نمونه داخلی دارد با قیمت پایین‌تر راه خود را به بازار ایران پیدا می‌کند و جایگزین کالای داخلی می‌شود بنابراین اگر واقعاً قرار بر حمایت از کالای ایرانی است، مسئولان باید قیمت‌گذاری‌ها را مدیریت کنند.»</span><br> <br>